Sau khi xâm nhập được vào cơ thể, tế bào virus sẽ sao chép và nhân lên một cách nhanh chóng trong cơ thể người, từ đó gây ra các triệu chứng bệnh.

Các loại thuốc kháng virus hoạt động bằng cách làm gián đoạn quá trình này. Ví dụ như remdesivir hoạt động bằng cách ức chế một loại enzyme mà virus cần nó để sao chép. Còn thuốc molnupiravir lại hoạt động thông qua sự "lừa dối". Tức là, trong khi các tế bào sẽ xây dựng những chuỗi virus RNA, thì molnupiravir sẽ thay thế một số phần cần thiết trong quá trình đó.

Những phần tử "giả mạo" này tiếp tục đột biến trong virus mới sao chép khiến nó rơi vào bất ổn.

Bà Bettie Steinberg, một nhà vi trùng học, công tác tại Viện nghiên cứu y khoa Feinstein (New York), phát biểu: Tất cả các loại kháng virus đều giống nhau ở chỗ chúng đều ngăn chặn sự nhân lên của virus. Nhưng chúng làm việc đó theo những cách khác nhau. Nếu virus không thể tự nhân lên thì hệ miễn dịch của chúng ta sẽ chế ngự nó dễ dàng.

Hiệu quả điều trị COVID-19 của thuốc kháng virus thế nào?

Thuốc molnupiravir được sử dụng bằng đường uống, ngay sau khi bệnh nhân có xét nghiệm dương tính với COVID-19.

Trong các đợt thử nghiệm lâm sàng, hãng Merck đã phát thuốc molnupiravir cho người đã có triệu chứng của bệnh trong 5 ngày đầu và được tiên lượng là có nguy cơ cao đổ bệnh nặng, bao gồm các bệnh nhân: Trên 60 tuổi, người có sẵn bệnh nền (tim mạch, đái tháo đường).

Kết quả thuốc molnupiravir giảm 50% nguy cơ nhập viện.

Cụ thể khi so sánh các nhóm: 14,1% các bệnh nhân đã dùng giả dược phải nhập viện; chỉ 7,3% bệnh nhân đã uống thuốc molnupiravir phải nhập viện. Nhóm dùng thuốc molnupiravir không có bệnh nhân tử vong; 8 bệnh nhân đã tử vong trong nhóm dùng giả dược.

Artemisia annua có khả năng ức chế virus tự nhiên

Theo nghiên cứu, chất chiết xuất từ lá thanh hao hoa vàng giúp ức chế sự lây nhiễm SARS-CoV-2, và (các) thành phần hoạt động trong chất chiết xuất có thể là thứ gì đó bên cạnh Artemisia, hoặc sự kết hợp của các thành phần ngăn chặn sự lây nhiễm virus ở bước sau khi virus xâm nhập. Có nghĩa,“chiết xuất” từ lá thanh hao hoa vàng không có khả năng ngăn chặn virus xâm nhập vào tế bào.

Tuy nhiên, thảo dược này có thể ngăn chặn được khả năng nhân rộng của virus bên trong tế bào. Vì thế, nếu virus không thể tạo ra virus mới, về cơ bản là chúng đã bị tiêu diệt. Trà thanh hao hoa vàng dường như tác động lên virus một khi nó đã ở bên trong tế bào. Điều này không giống với cơ chế hoạt động của một số dược phẩm khác.

Đây chính là một hướng vô cùng quan trọng trong hướng phòng chống và điều trị Covid-19 cùng các biến thể lâu dài.

Thuốc kháng virus có tác động đến lây truyền?

Do thuốc kháng virus ngăn chặn sự nhân lên của virus, do đó molnupiravir nếu sử dụng ngay từ đầu khi mới nhiễm bệnh thì có thể sẽ làm chậm sự lây lan dịch bệnh.

Thúc đẩy thử nghiệm, cấp phép các loại thuốc điều trị COVID-19

Dữ liệu từ những cuộc nghiên cứu ban đầu của molnupiravir cho thấy: Những người đã uống thuốc này thì dịch mũi của họ chứa ít virus hơn những người không uống. 5 ngày sau khi bắt đầu điều trị, không tìm thấy nồng độ virus trong dịch mũi của bệnh nhân. Trong khi 11,1% các bệnh nhân đã dùng giả dược thì lại có.

Việc có rất ít hạt virus trong dịch mũi (nơi mà virus có thể dễ dàng lây từ người này sang người khác thông qua việc thở, ho hoặc hắt hơi / nhẩy mũi) cũng đồng nghĩa bệnh nhân ít lây bệnh cho người khác.

Thuốc kháng virus có chế ngự được biến chủng?

Theo thông báo của hãng Merck thì hơn 75% bệnh nhân tham gia thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 đã bị nhiễm các biến chủng Delta, Gamma hoặc Mu.

Do thuốc molnupiravir tạo ra những đột biến ngẫu nhiên trên toàn bộ virus thay vì chỉ nhắm mục tiêu vào các protein bên ngoài, nên Merck hy vọng rằng thuốc uống có thể duy trì hiệu quả chống những biến chủng virus mới trong tương lai.

Các tác dụng phụ là gì?

Cũng như bất kỳ một loại thuốc nào khác, các thuốc kháng virus đều có thể gây tác dụng phụ lên trên bệnh nhân.

Dữ liệu an toàn chi tiết về giai đoạn 3 thử nghiệm lâm sàng của thuốc molnupiravir chưa được công bố. Tuy nhiên, bà Bettie Steinberg cảnh báo tới việc phải đề phòng một tác động lâu dài. Do thuốc hoạt động bằng cách đưa các đột biến gene vào trong virus RNA nên rất có thể nó cũng đưa luôn các đột biến vào trong ADN. Điều này có thể khiến trẻ sinh ra bị dị tật bẩm sinh.

Phụ nữ mang thai bị loại khỏi các thử nghiệm lâm sàng thuốc molnupiravir. Nam giới và nữ giới trong giai đoạn sinh sản đều được hướng dẫn các biện pháp tránh thai khi uống thuốc và ít nhất 4 ngày sau khi ngừng thuốc.

Thanh Hải
Theo Smithsonianmag